هر يك از دو حوزه جغرافيايي يادشده آثار و پيامدهاي خاصي در روابط قدرت‌هاي بزرگ برجا مي‌گذارد. تحريم اقتصادي روسيه از سوي جهان غرب را بايد اقدام پرشدت در فضاي كنش همكاري‌جويانه آمريكا و روسيه بعد از فرآيند «آغاز جديد» دانست؛ فرآيندي كه در نوامبر سال 2009 توسط هيلاري كلينتون و در حاشيه اجلاسيه امنيتي پراگ آغاز شد.
رقابت‌هاي روسيه و جهان غرب در قالب ادبيات حقوق بشر، نوسازي و توسعه سياسي انجام گرفته است. در حالی که جهان غرب از چنين رقابتي ، اهداف ژئوپلتيكي و راهبردي را پيگيري مي‌كند.
در چنين فرآيندي است كه پوتين و مدودف مشخصا روابط نزدیک اقتصادی و امنیتی با چین برقرار کردند و به دنبال روابط نزدیک‌تر با هندوستان و اتحادیه اروپا به‌ویژه آلمان و فرانسه بودند. این کشور همچنین به دنبال ترمیم روابط با ژاپن بود.
با وجود سیر قهقرایی روند دموکراسی در دوران ریاست‌جمهوری پوتین در فاصله سال‌های 2004 تا 2005 و فاصله ایدئولوژیکی روزافزون روسیه با آمریکا هیچ تلاش مشخصی از سوي پوتين در راستای موازنه سخت، چه در قالب تقویت نظامی جدی روسیه و چه در قالب تشكيل ائتلاف‌های خنثی‌کننده به چشم نمی‌خورد.
الگوهاي رفتار روسيه در برابر محدوديت‌هاي اقتصادي جهان غرب را بايد معطوف به سازوکارهای كنش راهبردي دانست.
بهره‌گيري از سازوکارهای قدرت سخت نتيجه محدوديت‌هاي اقتصادي عليه روسيه محسوب مي‌شود. آمريكا نيز تلاش می‌کند ميزان انعطاف‌پذيري روسيه را از طريق تشديد تحريم‌ها كاهش دهد.
به موازات تحريم‌هاي اعمال شده از سوي جهان غرب، همکاری امنیتی روزافزون روسیه با چین، در سازمان همکاری شانگهای، اشاراتی به موازنه سخت در آینده تلقی شود.
سناریوهایی را که روسيه در محيط منطقه‌اي خاورميانه ازجمله سوريه پيگيري مي‌كند، بايد به‌عنوان نمادي از الگوهاي رقابتي دانست كه مبتني بر كنش غيرمستقيم بازيگران راهبردي است.
روسيه از الگوي كنترل سياست راهبردي سوريه بهره گرفته و تلاش دارد زمينه‌هاي ايفاي نقش سوريه به‌عنوان بازيگر منطقه‌اي را حفظ کند.
به عبارت دیگر، هرگونه تحول سياسي در سوريه را بايد نمادي از نقش رقابتي بازيگراني همانند آمريكا، فرانسه، انگليس و روسيه دانست.
نشانه‌هاي موازنه‌گرايي راهبردي روسيه را بايد در ارتباط با مشاركت امنيتي در حوزه‌هاي مربوط به سيستم پدافندي، سيستم موشك‌هاي زمين به زمين و همچنين قابليت‌هاي شيميايي سوريه مورد توجه قرار داد...
ادامه‌ی این مطلب را می‌توانید در شماره‌ی 84 همشهري ديپلماتيك بخوانيد.
منبع: همشهری دیپلماتیک
نظر شما